Stamtąd udaliśmy się na ul. Klonową gdzie znajduje się kamień w pobliżu miejsca śmierci druhny Zofii Dziewięckiej która poległa w czasie udzielania pierwszej pomocy rannemu oficerowi WP podczas walk o Kielce we wrześniu 1939 r. Zofia Dziewięcka była harcerką i należała do Wojennego Pogotowia Harcerek. Obok pomnika, przy ul. Dębowej znajduje się piękna aleja dębów posadzonych w latach przedwojennych na ulicach wytyczonych przez geometrów na zlecenie prawnika Mariana Grzegorzewskiego - współwłaściciela spółki zajmującej się sprzedażą działek budowlanych z rozparcelowanego folwarku Szydłówek. Dęby te są objęte ochroną i zapisane w rejestrze pomników przyrody.
Następnie ul. Klonową udaliśmy się do tzw. kapliczki Grzegorzewskiego, a stamtąd na ul. Targową gdzie znajduje się obelisk na miejscu śmierci skoczka z Anglii ppor. Kazimierza Smolaka „Nurka” który tu poległ po akcji na gestapowca Witka przy ul. Focha. Wraz z nim zginęło trzech członków jego osłony.
Następnym punktem wędrówki była synagoga żydowska zbudowana w 1902 r. zaprojektowana przez ówczesnego architekta miejskiego Stanisława Szpakowskiego. Do niedawna miało siedzibę Wojewódzkie Archiwum Państwowe. Przy synagodze znajduje się pomnik zamordowanych przez hitlerowców Żydów kieleckich oraz Mur Pamięci Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata , Polaków którzy z narażeniem własnego życia ratowali skazanych na zagładę Żydów.
Stamtąd podeszliśmy na plac przed kościołem św. Wojciecha gdzie odbyła się w roku 1943 egzekucja 10 Polaków przywiezionych przez Niemców z kieleckiego więzienia. Był to odwet za zabicie oficera niemieckiego przez polski ruch oporu. Kol. Andrzej Toporek opowiedział o jednej z ofiar tej egzekucji związanej rodzinnie, pokazał podobiznę straconego Tadeusza Gamońskiego. Z placu św. Wojciecha przeszliśmy do Rynku na którym obejrzeliśmy płyty pamiątkowe umieszczone na fasadzie Urzędu Miasta i na dawnej siedzibie Izby Rzemieślniczej w kamienicy Saskich.
Później przez Leśną, Plac Artystów i zbocza Wzgórza Zamkowego prześliśmy na ul. Solną do pomnika upamiętniającego zamach na szefa siatki konfidentów gestapo Frantza Wittka. A. Toporek szczegółowo naświetlił przebieg akcji. Kolejnym obiektem było dawne więzienie przy ul. Zamkowej w którym więziono patriotów po Powstaniu Styczniowym , podczas okupacji niemieckiej oraz czasach komunistycznych. Zapaliliśmy znicze pod „ścianą straceń” i murem pamięci ofiar kieleckiego więzienia. Stamtąd podeszliśmy do płyty upamiętniającej zdarzenie z września 1939 r. w wyniku którego zginęło 29 polskich jeńców wojennych a czterdziestu zostało rannych.
Kolejnym etapem wędrówki był Pałac Biskupów Krakowskich gdzie w 1914 r. mieściło się dowództwo organizujących się w Kielcach Legionów Polskich. Stamtąd przemieściliśmy się do Katedry gdzie znajduje się wiele narodowych pamiątek. Po krótkiej wizycie na skwerze S. Żeromskiego gdzie znajduje się pomnik Armii Krajowej i płyta NSZZ „Solidarność”. Wycieczkę zakończyliśmy pod pomnikiem marszałka J. Piłsudskiego na placu Wolności.
Pogoda nam dopisała. Uczestnicy wycieczki z zainteresowaniem słuchali wyjaśnień prowadzących wycieczkę; Andrzeja Toporka i niżej podpisanego. Niektóre miejsca są mało znane ogółowi Kielczan i starliśmy się je pokazać. Myślę, że jest potrzeba dalszego organizowania takich wycieczek.
Wycieczkę prowadzili: Andrzej Toporek i Jerzy Pabian
Tekst i zdjęcia: Jerzy Pabian